Ayakta 1ci parmakta kemik çıkıntısı, 1ci parmağın 2ci parmağa doğru eğilmesi ile oluşur. Kemik büyümesi değildir. 1ci parmak kemiğinin yarı çıkığı olur ve cildde bunun çıkıntısı belli olmaya başlar. Bu kemik çıkıntısı “Bunion” diye adlandırılır. Bazen ayakkabı baskısı ya da sürtünme ile üstteki cild kızarır ya da nasırlaşır.
Bütün bunionlar aynı değildir. Değişik büyüklükte olabilirler.
Bunion'un derecelendirilmesi 2ci parmağa bükülmesine göre yapılır.
Mutlaka rontgen çekilir ve burada kemikler arasındaki açı ve 1ci parmaktaki çıkığın derecesine göre değerlendirilme yapılır.
Açının büyük olması daha şiddetli bir bunion olduğunu gösteririr.
Bunion niye olur?
Genetik faktörler ve giyilen dar ayakkabı ilk aklımıza gelen sebeblerdir. Bunion zamanla oluşur. Adolesan yaşta başlar ve yavaşça gelişir. Giyilen yüksek topuklu, sert ve önü dar ayakkabılar giyilmesi sonrası daha çabuk gelişir.
Bunion daha da kötüleşebilir mi?
Bunu söylemek çok zordur. Bazıları hızla kötüleşirken diğerleri uzun yıllar boyunca çok yavaş büyürler ve 50-60 ya da 70 yaşında ağrılı hale gelirler.
Her bunion ağrılı mıdır?
Hayır her bunion ağrılı değildir. Büyüklüğü buna tesir etmez. Bazen çok ufak bunion aşırı derecede ağrılı olabilir. Giyilen dar ve sıkı ayakkabı sonucu ebadları artar ve ağrılı hale gelirler.
Bunion 2ci parmağı itebilir. Bu problem yaratır mı?
Problem olabilir. 1ci parmak 2ci'yi itince parmaklar üstüste biner ve bu bunionun orta ya da ileri derecede olduğunu gösterir. Zamanla 1ci parmak 2cinin altına girer. Çekiç parmak deformitesi oluşur. 2ci parmak ağrılı duruma gelir.
Ameliyatsız tedavi mevcut mudur?
Her bunion'a ameliyat yapılmaz. Rahat geniş bir ayakkabı giydirilir, eğer taban düşüklüğü varsa tabanlık verilir. Araya silikon makara konulması, gece ateli ve egzersiz önerilir.
Ne zaman ameliyat olmalıyım?
Bu herkese göre değişir. Kişi kendisi karar vermelidir. Şu nedenlerle ameliyata karar verilebilir:
.Ağrı
.Yürüme zorluğu,
.Ayağa uygun ayakkabı bulamama,
.Bunion'un hızla büyümesi,
.Ön ayakta ve ayak sırtında ağrı,
Bazı kişiler görünümden dolayı cerrahi isterler, ancak bu tür şikayetleri olmadan kozmetik olarak cerrahi olanlarda daha sonra ayak ağrıları ortaya çıkabilir.
Ne tür bir cerrahi müdahale uygundur?
Bunion cerrahisi günü birlik cerrahidir. Çoğu hasta aynı gün eve gider. Hafif bunion'larda büyük olanlar gibi tedavi edilirler. Bunion'u düzeltmek için çeşitli cerrahi yöntemler geliştirilmiştir.
Bugün çoğu cerrah tendon, bağ ve yumuşak doku dengesini sağlayıp kemik ameliyatını buna göre yapar ve ayağı düzgün bir vaziyete getirirler.
Etrafınızdan, tanıdık ya da arkadaşlarınızdan kemiğim traşlandı diye duyarsınız. Ameliyat traşlamadan daha fazlasıdır. Traşlama dediğimiz sadece cerrahinin bir parçasıdır ve eksoztektomi diye adlandırılır ve diğer cerrahi yöntemlerle birlikte kullanılır.
Bunion cerrahisinde en önemli nokta kemiklerin tekrar anatomik pozisyona getirilmesidir. Bu 1ci metatarsal kemiğin (ayak tarak kemiği) kesilip, düzeltilmesi ile olur.
Orta ve hafif bunion'lar 1ci parmak eklemine yakın düzeltilirler.
Orta ve ileri derecede olan bunion larda kemiğin düzgün hale getirilmesi için 1ci parmak ekleminden uzakta cerrahi işlem uygulanır.
Hafif bunion nasıl düzeltilir?
Yukarıda bahsettiğimiz gibi hafif bunionda kemik 1ci MTP ekleme yakın kesilir ve düzgün pozisyona kaydırılır. Kemikler 1 ya da 2 vida ile tutturulur.
Geniş bunionlar cerrahi olarak nasıl düzeltilir?
Genellikle kemiğin alt kısmından cerrahi işlem yapılır, düzeltilen kemikler 1 ya da 2 vida ya da plak ile tesbit edilir.
Yapılacak cerrahi işlem ve daha sonraki gelişmeler ve yaşam şekliniz size doktorunuz tarafından anlatılacaktır.
Cerrahi müdahale sonrası iyileşmem ne kadar sürer?
Cerrahi müdahale sonrası ayağınız bandajlanır ve eğer ufak ya da orta bir bunion cerrahisi geçirdiyseniz, size verilen özel ayakkabı ile ameliyattan 1 gün sonra mobilize olabilirsiniz.
Tam kemik iyileşmesi 6 hafta sürer, bunu hızlandırmak mümkün değildir. Daha sonra rehabilitasyon ve tam olarak normal hale dönmeniz 3 ayı bulur.
Bunion ameliyatı sonrası yürüme
Bazı müdahaleler sonrası alçı ve koltuk değneği ile hemen yürüyebilirsiniz. Büyük bunion'larda kısmı ağırlık önerilir.
Hafif ve orta bunion ameliyatı sonrası cerrahınız sizi hemen yürütebilir.
Bunion ameliyatı ağrılı mıdır?
Bu bir cerrahi müdahaledir ve ameliyat sonrası ağrı beklenir. Ameliyat sonrası ağrı narkotik ve antienflamatuvar ialaçlarla azaltılır.
Bu arada ameliyat bölgesine yapılacak lokal anestezi de sizi rahatlatacaktır.
En çok ilk 3 günkü ağrı sizi rahatsız edebilir, daha sonra gün ve gün bu ağrı azalacaktır.
Bu arada uygulanacak buz kompresi de ağrının ve ödemin azalmasını yardımcı olacaktır.