Baldır adale ve tendon zedelenmelerine sık olarak rastlamaktayız. Sakatlananlar,spor sırasında arkadan taş atılma ya da top gelme tarzında bir his duyduklarını ve acı ile hareket edememe durumunda olduklarını belirtirler. Burada zedelenme, adalenin limiti dışında zorlanıp gerilmesi ile oluşur ve bunun sonucu adale dokusu yırtılır. Tenisci bacağı olarak da adlandırılan adale dokusunun zedelenmesinin şiddetine göre 1-2-3 cü derece diye sınıflandırılır.
. Birinci derece de çok az miktarda adale lifi zedelenir,
. İkinci derecede ise daha fazla adale lifi zedelenir,
. Üçüncü derece de adale tam yırtılır.
Baldırda arka kısım da Gastroqunemius, soleus ve plantaris adalesi yer alır. Topuk kemiğini yukarı çekerek yürüme ve koşma sırasında aktif rol oynarlar.
Birinci derece fazla yüklenmedikçe belirti vermez. Germe hareketleri sırasında kramp girebilir ya da gerginlik ve hafif ağrı olabilir.
2 ci derecede ise hadise anında şiddetli ağrı hissedilir. Germe ve kasılma ile bu artar. Zedelenme bölgesine dokunmakla ağrı olur.
Üçüncü derece kötü bir zedelenmedir. Ani yanma ve kuvvetli batıcı bir ağrı olur. Sporcu aniden yürüyemez duruma gelir. Adale tam yırtılır ve yırtık yerinde parmakla boşluk hissedilir. 2-3 gün sonra ayakta ve parmaklarda morluk görülebilir.
Tedavide öncelikle SPORTİF FAALİYETİ KESİLMELİ, daha sonra buz kompresi ve bandaj yapılıp, istirahate alınır. Amatör sporcu arkadaşların böyle bir durumda kendilerini kahraman zannedip zorlamamaları ve sporu bırakıp hemen ya da eve dönünce buz kompresi uygulamaları önerilir. Buz kompresi hiçbir zaman direkt cilt üzerine uygulanmamalıdır. Buzun faydası kanamayı ve adale dokusundaki harabiyeti azaltmaktır. Süre olarak buz kompresi ilk gün saat başı 10-15 dakika önerilir, daha sonra bu günde 3-4 kere,10-15 dakika olarak uygulanır.
Bu arada ağızdan antienflamatuvar ilaç tedavisine başlanır.
Genel kaide olarak bir ve ikinci derecede zedelenmelerde 3-4 haftalık istirahat süreci yani spor yapmama yeterlidir. Üçüncü derecede cerrahi tedavi gerekir ve rehabilitasyonu üç ay sürer.
Üçüncü derecedede ilk 7 gün tedavi aynıdır. İstirahat, bandaj, buz kompresi ve antienflamatuvar ilaç alınımı tarzındadır.
Bu tip zedelenmelerde en önemli husus olayın meydana gelmeden önlenmesidir.
Maç, antreman ya da spor yapmadan önce, ısınma ile adale gerginliği azaltılır.. Doku ısısı 1-2 derece artınca adale daha lastik kıvamında olur. İyi bir ısınma 10-20 daika arasında olur, hafif başlanıp tam aktivite ile sonuçlanır. Aynı şekilde maç ya da antreman sonrası soğuma rejenerasyon antremanı da önemlidir.
Isınma sonrası germe ve esneklik hareketleri yapılmalıdır. Zedelenmenin önlenmesi için iyi bir germe önemlidir.
Kısacası yapacağınız her spor öncesi ısınma ve iyi bir germe hareketleri gereklidir.
Bir diğer önemli husus bilhassa amatör sporlarda giyilen ayakkabıların yapılan spora uygunluğudur. Giyilen doğru ayakkabılarda mutlaka topuk desteği kullanılmalıdır.
Beslenme de adale zedelenmelerini etkiler. Maç ve antreman öncesi yüksek karbonhidrat içeren yiyecekler alınmalıdır. Aynı şekilde sıvı alınımı da ihmal edilmemelidir.